پدر و مادر چه بسیار واژههایی بکار میگیرند که هیچ حسابی برای آن باز نمیکنند و به آن توجه ندارند ولی هدفهای تربیتی آنان را که خواهان آن هستند تباه و ویران مینماید.سخن، اساس تربیت است، ما با سخن با فرزندانمان رویارو میشویم، و با سخن آنان را محاسبه میکنیم، و با سخن آنان را میستاییم، و با سخن بر آنان خشم میگیریم، تربیت فرزندان یا با کلام است و یا با رفتار.
در هر دو حالت سخن اساس است، کلام، گفتگوی لفظی است و رفتار گفتگوی غیر لفظی است؛ پس موضوع، همگی کارکرد کلام با سخن است، و این تربیت است. از لابهلای تجربههایم در حل مشکلهای تربیتی به این نتبجه رسیدم که بیشترین عاملی که در انحراف کودکان تأثیر دارد، بکارگیری الفاظ بد وسخنان زشت است.
دو روز با جوانی فراری از خانه، نشست داشتم، تا به مشکل تربیتی او با والدینش گوش فرا دهم، چکیدهی سخنان او این بود که والدینش بد زبان بودند و او آن بدیها را از آنان میشنود.
و اکنون دختری از انحراف گفتاری والدینش به من شکایت کرده و او از خودش ناراضی بود، میخواست از بد گفتاری آنان انتقام بگیرد.
با این گفتار، بیماریهایترببتی زبان که ۱۰ نکته میباشد، را گرد آوردهام که درون فرزندان را تباه میکنند و آنان را بر انحراف تشویق مینمایند، عبارتند از:
۱_ گفتن سخنان زشت به کودک و توصیف او به صفات حیوانات همچون( الاغ، سگ، گاو، بز و یا هر حیوان دیگری) یا دشنام به روزی که در آن متولد شده است.
۲_ اهانت کردن از لابهلای انتقام گرفتن از او با صفات منفی همچون( بدبخت، دروغگو، زشت، چاق، شل و حرام زاده) اهانت کردن همچون تکهی آتشی است که قلب را میسوزاند.
۳_ مقایسه کردن، این کار شخصیت کودک را تباه میکند؛ زیرا هر کودکی توانائیها و استعدادهایی دارد که از دیگری اختلاف دارد. مقایسه کردن، به او احساس نقص میدهد و اعتماد بنفس را از او میگیرد و او را وادار میکند از کسی که با او مقایسه میشود، بدش بیاید.
۴_ عشق مشروط، مثل این که شرط، ببندی اگر این کار را بکنی تو را دوست خواهم داشت.
یا این که به او بگویی چون چنین کاری را کردهای تو را دوست نخواهم داشت. اگر این بخوری، اگر موفق بشی، دوستت دارم.
در عشق مشروط کودک احساس میکند محبوب و دوست داشتنی نیست و هرگاه بزرگ میشود احساس وابستگی را به خانواده را از دست میدهد، زیرا در هنگام خردسالی در خانواده دوست داشتنی نبود؛ بدین خاطر کودکان بیشتر، پدر بزرگ و مادر بزرگ را دوست میدارند؛ زیرا عشق آنان بدون شرط است.
۵_ گفتن چیزی اشتباه: مثلا گفته بشود: مرد گریه نمیکند، ساکت باش، تو کوچک و بچه نیستی، این پسر مرا دیوانه کرده است، ما توانایی مقابله با او را ندارم، خدا تو را مجازات دهد و تو را با آتش بسوزاند.
۶_ خنثی کردن و باطل کردن نیروهای او: تو نمی فهمی، ای شیطان خاموش باش و تو هیچ فایدهای نداری.
۷_ تهدید اشتباه: سرت را میشکنم، خونت را میمکم و تو را میکشم.
۸ _ بازداشتن از کاری بدون قانع کردن: مثلا زیاد کلمهی نه نه نه تکرار بشود. و همیشه بدون دلیل درخواستهای او را رد کنی.
۹ _ دعای شر کردن بر او: خدا تو را بگیرد، امید است نابود شوی و لعنتی.
۱۰_ رسوا کردن او: اسرار او را در میان جمع بازگو کنی.
این ده واژه، سخنانی کامل است که بیان نمودم.
تازگی بر پژوهشی اطلاع یافتهام که کودک تا سن نونهالی از والدینش، ۱۶ هزار واژهی زشت را میشنود، این بررسی یکی از بیماریهای زبانی را که بیان نمودیم بیان میدارد.
کودکی را تصور کنید که ۸ سال از سن او گذشته باشد در قاموس ذهنی او بیش از ۵ هزار واژهی ویرانگر وجود دارد که اثر آن بر کودک از اسلحهی کشتار جمعی بزرگتر است که زندگی و درون او را نابود میکند.
رسول مکرم( صلی الله علیه و سلم) اسلام این گفتار را با چهار واژه بیان نموده است: ( مؤمن طعنه زن، لعنتگر، فحاش و بد زبان نیست). اصل آن است که از این چهار صفت منفی دوری گزیده شود و بجای آن چهار صفت مثبت دیگر با فرزندانمان که همان عشق و تشویق و ستایش و احترام است تبدیل کنیم. سخن پاک، از دادن، بهتر است خداوند متعال میفرماید:( گفتار نیک و بخشش از صدقهای که به دنبال آن آزار باشد، بهتر است)
ما به فرزندان همه چیز از غذا، اسباب بازی و رفاه و آموزش میدهیم، ولی با سخنانی زشت آنان را میسوزانیم و نابود میکنیم، و این برخلاف شیوهی قرآن است.
دانشمندان معاصر کشف نمودهاند که سخن پاک و صدقه دادن بر مغز و روان انسان تاثیر دارد. پس بر پیراستگی سخن در خانهها حرص بورزیم، سخن پاک آثار بزرگی دارد، قرآن اصل آن، کلمه است، انسان با گفتن یک کلمه وارد اسلام میشود و از آن خارج میشود! دختر جوان مجرد با یک کلمه به زندگی زناشویی انتقال مییابد و با یک کلمه از آن خارج میشود.
سخن را خوار نشماریم، و بر آن حرص بورزیم و بر کلمات تاثیرگذاری که در ساخت کودکانمان و رشد آنان سروکار دارند، حرص بورزیم. با سخن، دوستی و خوشی بکاریم تا فرزندانمان کاملا رشد یابند.
نظرات